Ayurvedische mondhygiëne en tandverzorging

Een gezond gebit heeft invloed op onze gemoedstoestand en de gezondheid van ons lichaam.

Wist u bijvoorbeeld dat tandbederf en klachten aan het parodontium (steunweefsel) wereldwijd tot de meest voorkomende gezondheidsproblemen behoren?

Ayurveda kent succesvolle strategieën om onze tanden, tandvlees en mondholte optimaal te verzorgen en gezond te houden. We vertellen u waarom ayurvedische mondhygiëne zoveel verder reikt dan enkel het reinigen van onze tanden en wat ayurvedische experts adviseren om problemen als tandplak, een slechte adem, tandbederf en tandvleesontstekingen in de kiem te smoren.

Voorkomen met de juiste hygiëne

Ook binnen ayurveda wordt wel gezegd: “Voorkomen is beter dan genezen” – en dit geldt eveneens voor de tand- en mondgezondheid. Met ‘Swasth Vrata’, een goede persoonlijke hygiëne, kunnen we op eenvoudige wijze elke dag een waardevolle bijdrage leveren aan onze gezondheid. Daartoe behoren, naast zorgvuldig tandenpoetsen, bovenal het ‘s ochtends reinigen van de tong en gandusha, oftewel ‘olie trekken’.

Tandenpoetsen – essentieel voor een gezond gebit

Een mooi, verzorgd gebit is een teken van vitaliteit en aantrekkelijkheid. Het zorgt voor een stralende glimlach, geeft ons een goed gevoel en speelt eveneens een belangrijke rol in onze spijsvertering, aangezien we met behulp van onze tanden en kiezen onze voeding alvast wat fijner maken.

Zorgvuldig poetsen is een van de eerste stappen in de ayurvedische ochtendroutine en is essentieel om ons gebit zo lang mogelijk gezond te houden.

Ayurveda raadt aan onze tanden in de ochtend en avond te poetsen, met als interessante kanttekening dit niet na elke maaltijd te doen, om te voorkomen dat we te veel natuurlijk tandglazuur en ‘goede’ bacteriën wegpoetsen. Wat ayurveda echter wel aanbeveelt, is na het eten de mond te spoelen met helder water en op specifieke kruiden, zoals venkelzaad, sesam of kardemom, te kauwen om uw mond en adem te verfrissen.

Dit spoelen met water is in het bijzonder aan te raden wanneer u zuurhoudende producten, zoals fruit of vruchtensap, heeft geconsumeerd. Het beste wacht u daarna 15-30 minuten voordat u uw tanden poetst. Ayurveda kent tal van waardevolle kruiden voor het verzorgen van uw tanden en tandvlees. De belangrijkste daarvan zijn verwerkt in onze Ayurdent-tandpasta *. U heeft de keuze uit een klassiek en een milde variant. Het enige verschil tussen Ayurdent Mild en Classic is dat in Classic alle kruiden en oliën in hun volle intensiteit aanwezig zijn, en Mild, zoals de naam al verraadt, milder is, zowel in smaak als sterkte.

* Met 21 kruiden. Helpt bij het bestrijden van bacteriën & tandplak. Kalmeert het tandvlees. Geeft een aangenaam fris gevoel.

Anders dan de meeste conventionele tandpasta’s is de veganistische en BDIH/COSMOS NATURAL-gecertificeerde Ayurdent-tandpasta lichtbruin van kleur – een aanwijzing voor de schat aan toegevoegde kruiden en het acacia catechu-extract, dat binnen ayurveda voor een gezond gebit ten zeerste wordt aanbevolen. De tandpasta’s bevatten 21 sterk geconcentreerde kruiden en etherische oliën, waaronder neem, kruidnagel- en pepermuntolie, die direct inwerken op het mondslijmvlies en een aangenaam gevoel van frisheid achterlaten. En of u nu kiest voor Mild of Classic, u kunt er altijd van op aan dat onze Ayurdent-tandpasta:

• helpt bij het bestrijden van bacteriën & tandplak,
• het tandvlees kalmeert,
• een aangenaam fris gevoel geeft en
• zorgt voor een langdurig frisse adem.

En dat zonder enige vorm van belastende chemicaliën, zoals chemische schuimmiddelen of fluoride!

De tong reinigen in de ochtend – alles behalve luxe

Van praten en proeven tot aan de vertering van ons voedsel: onze gevoelige tong speelt een waardevolle rol. Reden genoeg om er meer aandacht aan te schenken.

Want: gedurende de nacht kunnen er op onze tong toxines en afvalstoffen (ama, zie de belangrijke aanwijzingen) ophopen. Bij sommige mensen vormt zich zelfs een onaangename, voelbare en zichtbare aanslag. Aan dit soort aanslag liggen soms spijsverteringsproblemen ten grondslag.

De Bundeszahnärztekammer [Duitse vereniging van tandartsen] bevestigt dat bacteriële aanslag en etensresten die op de tong achterblijven niet alleen onze fijne smaakpapillen nadelig kunnen beïnvloeden, maar ook kunnen leiden tot een slechte adem. Het is zelfs zo dat de oorzaken van een slechte adem voor 90% in de mond liggen. In zeker de helft van alle gevallen is de tong – of preciezer gezegd, de stofwisselingsproducten van bacteriën die zich graag op het ruwe oppervlak van de tong nestelen – hiervoor verantwoordelijk. Volgens onderzoek kan het regelmatig reinigen van de tong de aanslag aantoonbaar verminderen en ons een aanzienlijk schonere tong bezorgen.

Binnen ayurveda is het in de ochtend reinigen van de tong met behulp van een tongreiniger (Jivha-nirlekhana) een traditie die eeuwen teruggaat. Een eenvoudige én effectieve methode, zo blijkt uit verder onderzoek: Eine Studie in Toronto ergab, dass die Reinigung der Zunge faulige Gase und schlechten Atem zu etwa 75 % reduziert, die übliche Zahnreinigung schafft das nur zu ca. 25 %. Die mechanische Entfernung von Mikroorganismen nimmt also eine Schlüsselrolle bei der Bekämpfung von Mundgeruch ein. Außerdem könne sie, ähnlich wie das Zähneputzen, dazu beitragen, das individuelle Kariesrisiko zu reduzieren und die Zahngesundheit zu stärken, so die Kassenärztliche Vereinigung Nordrhein.

Het beste gebruikt u hiervoor een roestvrijstalen of zilveren resp. verzilverde tongreiniger. Zilver heeft als bijkomend voordeel dat het antibacteriële eigenschappen bezit. Kunststof is minder geschikt, aangezien dit bij regelmatig gebruik microplastics zou kunnen afgeven, die daarop weer in het lichaam kunnen binnendringen en de tongflora kunnen verstoren.

Borstel uw tong in geen geval af met een tandenborstel, want daarmee kunt u de gevoelige smaakpapillen op de tong beschadigen.

Tongreiniging – simpel & snel

• Pak de tongreiniger met beide handen aan de uiteinden beet en houdt de reiniger horizontaal.
• Leg de boog plat achterop de tong en trek de tongreiniger enkele keren zachtjes van achter naar voren over de tong.
• Spoel de mond met wat water na en spoel de tongreiniger af onder stromend water.

Meer over het reinigen van de tong en waarom dit zo belangrijk is voor onze gezondheid ontdekt u in onze video over mondhygiëne.

Gandusha – grondig reinigen met olietrekken

Gandusha, dat tegenwoordig bekendstaat als ‘olietrekken’, is eveneens een vast onderdeel van de ayurvedische ochtendroutine. Met deze eenvoudige en voordelige traditionele oliekuur reinigt u uw mond en tanden nog grondiger. Wanneer het regelmatig en op de juiste manier wordt toegepast, kan olietrekken de mondhygiëne aantoonbaar verbeteren.

Alles wat u hiervoor nodig heeft, is wat tijd en een hoogwaardige olie. Vaidya Saurabh Sharma adviseert voor het olietrekken gebruik te maken van een zo zuiver mogelijke, koudgeperste biologische sesamolie of kokosolie. De sesamolie moet ‘gerijpt’ zijn, wat wil zeggen dat deze eenmalig tot ca. 108 °C verhit en eenmaal afgekoeld in een schoon flesje geschonken moet worden.

Terwijl u de olie door uw gehele mond laat glijden en deze zich met speeksel vermengt, kan de olie afvalstoffen opnemen en uw mond zo van opgehoopte ama (zie de belangrijke aanwijzingen) ontdoen. Daarnaast komt de olie ook op lastiger bereikbare, verborgen plekjes, zoals de ruimtes tussen de tanden, en verzorgt bovendien meteen het slijmvlies.

Hedendaags onderzoek wijst op de positieve effecten van het traditionele olietrekken. Zo is gebleken dat olietrekken het kiemgehalte (bacteriën) in de mond, evenals tandplak, kan reduceren, de gevoeligheid voor tandbederf kan verminderen en een slechte adem kan helpen tegengaan. Daarmee bevestigt de moderne onderzoekswetenschap welke waardevolle rol het binnen ayurveda al eeuwenlang toegepaste olie trekken kan spelen als aanvulling op het dagelijkse tandenpoetsen.

Ayurdent Gum Care Oil – dagelijkse balsem voor het tandvlees

Een laatste aanbevolen stap voor de mondhygiëne is het verzorgen van tandvlees met een speciale olie. Spray hiervoor tweemaal daags na het tandenpoetsen of het reinigen van de mond wat Gum Care Oil met de verstuiver in de mond. Masseer de olie vervolgens 1-2 minuten met een schone vinger in het tandvlees.

Onze BDIH/COSMOS NATURAL-gecertificeerde Gum Care Oil wordt vervaardigd volgens traditioneel recept. De Gum Care Oil heeft een basis van gerijpte sesamolie van biologische kwaliteit, verrijkt met 21 geselecteerde kruiden, waardevolle plantaardige bestanddelen en de zuiverste etherische oliën, die tijdens het masseren hun pure, natuurlijke smaak en kalmerende werking prijsgeven.

De Ayurdent Gum Care Oil heeft een aangename smaak en verzorgt, kalmeert en versterkt het tandvlees. Het is actief tegen bacteriële biofilms en tandplak, tandvleesontstekingen en een slechte adem.

Voeding – tanden en tandvlees versterken

Binnen ayurveda worden de tanden gerekend tot de Asthi Dhatu, dat ook het anatomische geraamte van ons lichaam vormt. Asthi betekent bot. Dat wil zeggen dat wanneer we goed voor onze botten zorgen, onze tanden automatisch meeprofiteren.

We weten eigenlijk allemaal wel dat calcium belangrijk is voor sterke botten. Vooral melkproducten zijn rijk aan calcium, maar u vindt het bijvoorbeeld ook in groene groenten als broccoli, spinazie, boerenkool of rucola en venkel, evenals noten en sesamzaad.

Een ideale aanvulling zijn volgens vaidya Saurabh Sharma de twee voedingssupplementen Calcio Care met natuurlijk calcium en Moringa.

Ook voldoende magnesium draagt bij aan sterkere botten. Noten, peulvruchten en volkorenproducten verdienen dan ook een prominente plek in ons voedingspatroon.

Verder doen we er goed aan regelmatig en liefst dagelijks te bewegen (minstens 30 minuten wandelen bij daglicht), om de botstofwisseling te stimuleren en voldoende vitamine D te kunnen aanmaken.

Wees aan de andere kant voorzichtig met calciumrovers als zout, cafeïne, cola en limonade.

En laten we uiteraard niet vergeten dat suiker schadelijk is voor onze tanden. Wie tussendoor – en al helemaal ‘s nachts – regelmatig zoet snackt, belast zijn of haar tanden enorm. Bijzonder gevaarlijk voor het tandglazuur is de combinatie van zuur en suiker, die bijvoorbeeld in frisdranken, maar ook in vruchtensappen voorhanden is. Mocht u (nog) niet zonder kunnen, doet u er goed aan erna in ieder geval wat water te drinken.

Feel fresh:

Een eenvoudige en natuurlijke manier om de adem te verfrissen is volgens de ayurvedische geschriften na het eten te kauwen op kruiden. Zeer geschikt hiervoor zijn anijs-, venkel- en sesamzaad, evenals kardemom en kruidnagel, die niet alleen goed smaken, maar ook de spijsvertering bevorderen.

Verder is er veel te weinig aandacht voor goed kauwen. Tijdens het kauwen wordt onze voeding namelijk niet alleen fijner gemaakt en voorbereid op de vertering in de maag. Het stimuleert ook de aanmaak van verteringssappen. Om die reden is grondig kauwen zeer belangrijk. Hetzelfde geldt trouwens voor eten op het juiste tijdstip. Door onze maaltijden af te stemmen op de ayurvedische dagelijkse routine, kunnen we op eenvoudige wijze de vorming van toxines tegengaan.

We wensen u veel plezier bij het uitproberen.
Het Maharishi Ayurveda-team

Hartelijk dank aan onze experts dr. Richa Shrivastava en vaidya Saurabh Sharma voor hun deskundige ondersteuning!