Het lichaam van een vrouw krijgt in verschillende levensfasen heel wat te verduren en hormonale invloeden door menstruatiecyclus, zwangerschap en menopauze kunnen een aanslag zijn op het lichaam.
Hoe kan ayurveda vrouwen helpen om optimaal te genieten van het ‘vrouw-zijn’ en in alle fasen van hun leven optimisme, welzijn, blijdschap en levensvreugde te ervaren?
In deze blogpost leest u welke dosha's impact hebben op uw kindertijd, jeugd en ouderdom, hoe uw dosha-type reageert op hormonale veranderingen en welke levensfase vooral van betekenis is voor uw gezondheid. Daarnaast krijgt u de meest waardevolle ayurvedische tips voor alle levensfasen.
Vrouwen – oorsprong van het leven
In India, bij ons in Europa en eigenlijk over de hele wereld staan vrouwen voor liefde, kracht, geven en voor de oorsprong van het leven. Allemaal zijn we door een vrouw op deze wereld gezet.
Door de jaren heen krijgt een vrouwenlichaam als gevolg van talrijke hormonale veranderingen, tijdens puberteit, zwangerschap, kraamtijd en menopauze, veel meer te verduren dan het lichaam van de man, die redelijk evenwichtig de verschillende levensfasen doorloopt.
Vandaar dat het voor vrouwen des te belangrijker is hun gezondheid goed in acht te nemen en hun lichaam in elke fase van hun leven zo optimaal mogelijk te ondersteunen.
We geven u in dit artikel handige tips en suggesties om u op weg te helpen. Lees gauw verder en ontdek hoe ayurveda u een leven lang kan ondersteunen!
Een leven vol veranderingen
Kindertijd & jeugd
De kindertijd wordt gedomineerd door Kapha. In deze tijd van opbouw en groei heeft ons lichaam bijzonder veel voeding, energie, eiwitten en vitamines nodig.
Bij meisjes neemt de behoefte aan voedingsstoffen – en dan vooral ijzer – vanaf hun eerste menstruatie verder toe. En daarmee wordt het alleen maar belangrijker het lichaam zo optimaal mogelijk te ondersteunen.
Goede voeding zorgt voor een betere opname van voedingsstoffen, helpt bloedarmoede te voorkomen en draagt bij aan de vorming van de dhatu’s (lichaamsweefsels).
Voor jonge vrouwen is het zeer aan te bevelen regelmatig ijzerrijke voedingsmiddelen als groene bladgroenten, tomaten, aubergines, broccoli en courgette te eten. En bovendien raden we als aanvulling de Ayurvedische IJzerrasayana van Maharishi Ayurveda® aan.
De volwassen vrouw
Met het bereiken van de volwassen leeftijd begint de Pitta-fase van het leven. Dit is de periode waarin voor vrouwen het merendeel van de hormonale veranderingen plaatsvindt. Vandaar dat het juist in deze levensfase van groot belang is dat u zich niet alleen om anderen maar ook goed om uzelf bekommert en uw eigen harmonieuze evenwicht bewaakt.
In aanvulling op een goede voeding is voor alle volwassen vrouwen (behalve tijdens de zwangerschap) de Vrouwen-Rasayana aan te bevelen, een ondersteunend supplement met een unieke combinatie van ayurvedische kruiden.
En tot slot kunnen ook regelmatige (yoga-)asana’s, meditatie en een evenwichtige levensstijl bijdragen aan een zo soepel en onbezorgd mogelijk verloop van de Pitta-levensfase.
Voedingstips: het beste voor Vata-, Pitta- en Kapha-vrouwen
Vata-type
Vrouwen met een uitgesproken Vata-dosha en bijbehorende wisselende agni (spijsverteringsvuur, zie de belangrijke productaanwijzing)) hebben meer aanleg voor winderigheid en verstoppingen. Als Vata-type doet u er goed aan lichte maaltijden met iets kortere tussenpozen tot u te nemen en droge voedingsmiddelen, salades en bonen te mijden. Verder wordt aangeraden regelmatig gebruik te maken van specerijen en kruidenmengsels die de spijsvertering stimuleren en bijdragen aan een betere eetlust, verzadiging en smaak.
Pitta-type
Bij vrouwen met een constitutie (Prakriti) waarin Pitta overheerst, komen hevigere menstruaties vaker voor.
Mijd als Pitta-type scherp gekruide gerechten, rood vlees en citrusvruchten, aangezien deze het element vuur aanwakkeren. Wees eveneens voorzichtig met paprika en zout. Lichte en licht verteerbare gerechten zijn voor u ideaal. Kook waar mogelijk zelf, in plaats van eten te bestellen of het kant-en-klaar te kopen.
De Ayurvedische IJzerrasayana is een goede bron van ijzer en kan voor u zeer waardevol zijn.
Kapha-type
Vrouwen bij wie Kapha overheerst hebben vaker te maken met lichte of onregelmatige menstruaties, wat zou kunnen wijzen op een blokkade van de fijne lichaamskanalen. Hier is het belangrijk al vroeg zorg te dragen voor een goede reiniging en afvoer. Als Kapha-type kunt u beter geen restjes eten en ook voedingsmiddelen mijden die Kapha in het lichaam doen toenemen, zoals komkommer of meloen. Wees eveneens terughoudend met melk en kaas. U zou melk eventueel kunnen vervangen door wat rijst- of amandelmelk.
In de volgende tabel zetten we de belangrijkste tips voor ieder dosha-type voor u op een rij.
Vata-type | Pitta-type | Kapha-type | |
Aanbevolen | liever kleine maaltijden, met kortere tussenpozen; ghee; smaakrichting zout, zuur, zoet; specerijen die de spijsvertering stimuleren, vooral zoete en verwarmende specerijen als anijs, venkel, komijn, verse gember, mosterdzaad, hoornklaver, kaneel, kardemom, zoethout, asafoetida, kurkuma, kruidnagel, zwarte peper (in kleine hoeveelheden), basilicum en steenzout |
licht verteerbare gerechten; bij voorkeur bittere, wrange en zoete voedingsmiddelen; salades en groenten, ghee, zoete en rijpe vruchten | zorgdragen voor een goede afvoer via de dagelijkse routine en regelmatige reinigingskuren (panchakarma); warme, lichte, eerder droge gerechten, vers fruit, weinig zout; rijst- of amandelmelk in plaats van dierlijke melk |
Liever vermijden | droge voedingsmiddelen, salades, bonen; restjes |
scherp en zuur, hete maaltijden, citrusvruchten, paprika, zout, rood vlees, restjes | restjes, veel komkommer, meloen, kaas, melk |
Spannende maanden: de zwangerschap
De zwangerschap en het moederschap zijn in het leven van een vrouw zeer waardevolle periodes, die echter ook gepaard gaan met sterke hormonale veranderingen. Wanneer tijdens de zwangerschap wordt gezorgd voor meer ontspanning en de juiste voeding, zal dit zowel moeder als baby goed doen.
Interessant om te weten:
- Maaltijden die de Pitta-dosha verhogen, kunnen de bloedstroom – ook naar de foetus – stimuleren.
- Vata-verhogende voedingsmiddelen kunnen een opgezette buik veroorzaken. Bij enkele vrouwen kan dit leiden tot lichte onpasselijkheid of zelfs pijn in de buik.
- Gerechten die hoog zijn in Kapha kunnen ervoor zorgen dat de baby langzamer beweegt.
Eet liever geen restjes en sterk gekruide gerechten, en kies liefst voor vers gekookte maaltijden en verse vruchten. Het is belangrijk dat u altijd voldoende fruit tot u neemt. Probeer zo regelmatig mogelijk en niet te laat te eten, en bij voorkeur in kleinere porties. Dit kan helpen om winderigheid en een opgezette buik te voorkomen.
Met een goede dagelijkse routine en een voedzaam en gezond eetpatroon (rijk aan voedingsvezels en laag in koolhydraten) met veel groene bladgroenten, vers fruit en voldoende vitamines en mineralen ondersteunt u uw gezondheid en brengt u bovendien de dosha’s in evenwicht.
Voor aanvullende ondersteuning zijn de ayurvedische voedingssupplementen Calcio Care en de Ayurvedische IJzerrasayana zeer geschikt.
De belangrijke tijd na de zwangerschap
“De periode na een zwangerschap is naar mijn mening de belangrijkste tijd in het leven van een vrouw, omdat deze bepalend is voor de gezondheid in de volgende 20-30-40 jaar.”
Vaidya Saurabh Sharma
Na een zwangerschap is er sprake van een aanzienlijk verhoogde Vata-dosha. Veel vrouwen voelen zich in deze periode erg moe en lichamelijk verzwakt.
Overgang
Vanuit ayurvedisch oogpunt luidt de overgang de Vata-tijd van het leven in.
Elke gezonde vrouw zal uiteindelijk in deze fase terechtkomen. De overgang gaat gepaard met sterke hormonale veranderingen die zich bij elke vrouw anders uiten. Deze periode kan redelijk rustig verlopen, maar vaak ook zeer zwaar zijn.
Honderd jaar zou voor ieder mens haalbaar moeten zijn: de ouderdom
Vanaf wanneer behoren we eigenlijk tot de senioren? Ayurveda zegt: “Jivatam Shateh”, honderd jaar zou voor ieder mens haalbaar moeten zijn.
Tijdens en na de overgang breekt de Vata-fase van het leven aan, waarin geheel natuurlijke fysiologische veranderingen de spijsverteringskracht beetje bij beetje doen afnemen. En ook de kwaliteit van de dhatu’s en de ojas, de weerstand en kracht nemen af. Dit geldt voor ieder mens. Het is geen ziekte, maar een natuurlijke levensfase waar we over het algemeen fit, vitaal, in goede gezondheid en met levensvreugde, welzijn, beweging, openheid en veel plezier van kunnen genieten. U hebt het vast al wel eens gehoord: zestig is het nieuwe dertig.
Ook in deze Vata-fase van het leven is het van belang uzelf goed in acht te nemen én uw lichaam meer dan ooit tevoren te verwennen.
Nog een laatste tip tot besluit: een zeer waardevolle begeleider in alle levensfasen – van acht tot en met tachtig jaar en daarboven – is Maharishi Amrit Kalash. De talrijke kruiden in dit supplement zijn zorgvuldig op elkaar afgestemd, zodat ze elkaar zo goed mogelijk aanvullen en ondersteunen. Geheel volgens het ayurvedische principe ‘Sanskaro hi gunantodhanam’ of ‘de combinatie verhoogt de kwaliteit’.
We wensen alle vrouwen een leven in goede gezondheid toe en hopen dat u ontspannen en vol vreugde van alle levensfasen kunt genieten.
Het Maharishi Ayurveda-team
Hartelijk dank aan onze experts dr. Richa Shrivastava en vaidya Saurabh Sharma voor hun deskundige ondersteuning!